Επίκαιρες σκέψεις και προτάσεις για ψυχοκοινωνική επιβίωση,
με αφορμή την ημέρα αφιερωμένη στην Ψυχική Υγεία
Από τη Μιράντα Βαφειάδου, ψυχολόγο/ σύμβουλο ατόμου και οικογένειας
Ζούμε σε μια πραγματικά πολύ ασταθή εποχή γεμάτη ανατροπές, περιορισμούς και αβεβαιότητα. Αιτία η πανδημία λόγω του Covid-19 και ο τρόπος διαχείρισής της παγκόσμιας αυτής κρίσης. Μπαίνουμε ήδη στον 8ο μήνα μιας περιόδου που κανείς δεν γνωρίζει πόσο θα διαρκέσει, τί θα μείνει, τί θα αλλάξει μερικώς ή ριζικά και τί θα αποκατασταθεί κάποια στιγμή στην πρότερή του λειτουργία.
Η αντιμετώπιση της κρίσης αυτής γίνεται ήδη σε πολλά επίπεδα. Ενώσεις κρατών, Εθνικές Κυβερνήσεις, Παγκόσμιοι Οργανισμοί, Επιχειρήσεις, Υπηρεσίες, Συλλογικότητες, Οικογένειες, Άτομα. Όλοι προσπαθούν να προσαρμόσουν τη λειτουργία τους για να συνεχίσουν να επιβιώνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Η ψυχική υγεία ως μέρος της συνολικής υγείας των ανθρώπων ταλανίζεται. Καθώς αναπόφευκτα όλοι επηρεαζόμαστε, όλοι ωθούμαστε σε προσαρμογές και μετατοπίσεις.
Οι πυλώνες τη ψυχικής υγείας σε κάθε περίοδο και ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης είναι:
Α) Η Αυτοφροντίδα: Φροντίζω τον ύπνο και ισορροπημένα τις βιολογικές μου ανάγκες, φροντίζω το περιβάλλον που ζω, τις καθημερινές μου συνήθειες, εκφράζομαι, βρίσκω τρόπους να ηρεμώ.
Β) Η Αυτογνωσία : Παρατηρώ, κατανοώ και αναστοχάζομαι πάνω στις συμπεριφορές , τα συναισθήματα και τις σκέψεις, τις κλίσεις, τις συνήθειες και τις αξίες μου.
Γ) Η Αλληλοϋποστήριξη και Αμοιβαιότητα: Μοιράζομαι την καθημερινότητα με άλλους, συζητώ, υποστηρίζω και δέχομαι υποστήριξη, διάγω εν φιλία.
Δ) Η Δραστηριότητα και Δημιουργία: Έκφραση, πράξη, δράση, έμπνευση, σχεδιασμός, υλοποίηση.
Ε) Η ύπαρξη Ψυχικής Ανθεκτικότητας και η φροντίδα μας για τη δημιουργία αυτής στα παιδιά μας: «Η ψυχική ανθεκτικότητα αναφέρεται σε μια δυναμική διαδικασία η οποία ενέχει θετική προσαρμογή στο πλαίσιο σημαντικών αντιξοοτήτων.» (Luthar, Cicchetti & Becker, 2000, Masten, 2001, Rutter, 2006) Με άλλα λόγια « η ικανότητα να επιστρέφει κανείς στην καλύτερη δυνατή λειτουργία μετά από έντονο στρες και να ευημερεί παρά τις αντιξοότητες» (Gordon Neufeld, 2017).
Μελετήστε ατομικά, οικογενειακά και συλλογικά πώς μπορείτε να αναλάβετε δράση στα ανωτέρω. Συζητήστε, καταγράψτε, στοχοθετήστε. Η ψυχική υγεία αποτελεί μια δυναμική πραγματικότητα!
«Είναι σαν να πλέουμε με το σκάφος μας σε έναν ποταμό, και το ταξίδι μας άλλοτε είναι στρωτό και ήρεμο και άλλοτε η μορφολογία του εδάφους ή μια ξαφνική κακοκαιρία προκαλεί χειμάρρους και αναταράξεις, καταστάσεις που απαιτούν επιδέξια κωπηλασία. Είναι μεγάλη επιτυχία να συνεχίσουμε την πορεία μας όπως και το να μην κολλήσει το σκάφος μας στις όχθες. Είτε την όχθη του χάους είτε της ακαμψίας» (ελεύθερη απόδοση της μεταφοράς του Daniel Siegel, 2013) .
